امروزه با پیشرفت علم و فناوری و اهمیت داشتن مسئلهی بستهبندی مواد برای مصرف کنندگان، تولید کنندگان و سازندگان محصولات سعی در انتخاب بهترین نوع بستهبندی دارند. از این رو میتوان گفت ظاهر بستهبندی محصولات نقش عمدهای در جلب نظر مشتری دارد. بنابراین طراحی بسته بندی مناسب برای فروش محصولات بیشترو اطلاع از اصول بسته بندی مواد غذایی، یکی از نیازهای ضروری جهت رونق بخشیدن به بازار محصولات به حساب میآید.
در واقع هدف بستهبندی محصولات حفاظت و همچنین شناساندن محصول به مشتری در طول دورهی تولید تا مصرف است. از این رو هر چقدر بستهبندی یک محصول جذاب و پر رنگ و لعاب باشد شانس بیشتری برای فروش و جذب مشتری دارد. همانطور که میدانید این روزها افراد اغلب برای خرید، دنبال اجناس بستهبندی شده میروند. حتی این مسئله در مورد اجناس غیر خوراکی نیز حائز اهمیت است و طراحی بسته بندی و کارتن آن میتواند در ترغیب خریدار بسیار موثر باشد. برای داشتن یک بستهبندی مناسب باید فاکتورهای بسیاری را در نظر گرفت، طراحی بسته بندی شامل انتخاب جنس بستهبندی، قالب و شکل ظاهری آن و طرح و گرافیکهای روی بستهبندی مانند رنگ، انتخاب نوع فونت و چیدمان آن میشود.
میتوان گفت به دلیل بالا رفتن سطح آگاهی مردم، استفاده از مواد بستهبندی شده به جای اجناس فلهای و همچنین توجه به جنس بستهبندی مواد بسیار دیده میشود و همچنین به دلیل اهمیت دادن مردم به حفظ محیط زیست توجه به جنس بستهبندی که دوستدار طبیعت هستند مهم و ضروری است. در این مقاله سعی می کنیم شما را با مفهوم بستهبندی آشنا کنیم و در پایان مراحل طراحی بسته بندی را برایتان بازگو کنیم. پیشنهاد میشود تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
طراحی بسته بندی چیست؟
طراحی بسته بندی شامل ترکیب رنگ، فونت، تصویر و عناصر گرافیکی متنوع است که با هنر بهرهگیری از اینها بتوانید یک محصول را با بستهبندی مناسب به بازار عرضه کنید. بسته بندی تنها یک پوشش یا جعبه زیبا برای محصول نیست بلکه یک ابزار بازاریابی است که میتواند باعث جذب مشتریان و افزایش فروش محصولات شود. هدف اصلی بستهبندی حفظ مواد بستهبندی شده است اما بهتر است این را بدانید هرچقدر طرح و گرافیک بستهبندی مواد جذاب باشد تاثیر به سزایی در جذب مشتری خواهد داشت. بنابراین میتوان گفت طراحی بستهبندی به موارد مختلفی بستگی خواهد داشت که در زیر چند نمونه از آن را بیان میکنیم.
طراحی حرفهای بسته بندی باید به گونهای باشد که جذابترین جنبههای محصول را نمایش دهد، کاربرد اصلی محصول را نشان دهد، روش استفاده از آن را به نمایش بگذارد و مشتری را ترغیب به خرید محصول کند. به همین دلیل است که طراحی حرفهای به عنوان یکی از مهمترین و اصلیترین موارد اثر گذار روی میزان فروش محصول شناخته میشود. هرچه بسته بندی حرفهایتر باشد، محصول فروش بیشتری را تجربه خواهد کرد.
رنگ بسته بندی
همانطور که میدانید هرچقدر بستهبندی یک محصول زیباتر باشد و بیانگر خواص محتوی خود باشد بیشتر نگاه افراد را به خود جذب میکند. یکی از رازهای زیبایی محصول میتواند رنگ آن باشد. انتخاب طرح و رنگ مناسب با محصول بسیار مهم است، به عنوان مثال برای معرفی یک محصول که حاوی مواد لبنی است استفاده از طیف رنگی که زمینههای سفید و آبی دارند بسیار مناسب است. همچنین رنگبندی محصول باید به گونهای انتخاب شود که بین رنگهای آن تضاد رنگی وجود داشته باشد و از انتخاب رنگهای با طول موج نزدیک که باعث خفگی میشود دوری کرد.
رنگها از نظر تاثیر بر افراد به سه دسته تقسیم میشوند که شامل رنگهای سرد، گرم و خنثی است. رنگ های سرد بیشتر تداعی کنندهی سرما هستند مانند رنگهای آبی، سبز و بین آنها، بنابراین میتوان گفت برای محصولاتی که خنک کننده هستند و جهت رفع تشنگی استفاده میشوند مانند نوشابه و بستنی مناسب است. رنگهای گرم مانند زرد، قرمز، نارنجی، صورتی، ارغوانی و… تداعی کنندهی گرما هستند. بنابراین بیشتر در طراحی بسته بندی مواد انرژیزا و همچنین خوراکیهای مخصوص کودکان مناسب است.
استفاده از رنگها در طراحی بسته بندی محصولات به آنها ویژگیهای خاصی میدهد. در نظر داشته باشید که کودکان بیشتر طرفدار رنگهای شاد و انرژی زا هستند اما ممکن است بزرگترها به رنگهای ترکیبی توجه بیشتری نشان دهند. همچنین استفاده از رنگبندی روشن در بسته بندی، بسته را بزرگتر و رنگبندی تیره بسته را کوچکتر نشان میدهد. شما میتوانید با استفاده از رنگها طعمهای مختلف را به مصرف کننده القا کنید. به عنوان مثال استفاده از رنگ زرد مزهی ترش، نارنجی مزهی ترش و شیرین، رنگ قرمز هم مزهی تند را نشان میدهد.
شکل ظاهری بسته بندی
شکل و ظاهر بسته بندی در فروش بهتر محصولات بسیار موثر است. در واقع میتوان گفت ظاهر مناسب بستهبندی محصول به اندازهی کیفیت محصول اهمیت دارد. گاهی اوقات ممکن است افراد برای داشتن فروش بهتر، تمام توان و انرژی خود را صرف کیفیت محصول کنند و به بسته بندی آن چندان اهمیت ندهند. غافل از این که طراحی بسته بندی هم به همان میزان اهمیت دارد. در واقع خوب است این نکته را در نظر داشته باشید که گام اول برای خرید یک محصول توسط مشتری دیدن بستهبندی آن است.
شاید به نظر برسد که اکثر افراد برای خرید یک محصول به کیفیت آن توجه میکنند اما خوب است بدانید در قدم اول دلیل جذب شدن به سمت خرید یک محصول ظاهر جذاب آن است. بنابراین استفاده از یک طرح جذاب و بستهبندی رنگارنگ تاثیر زیادی در جذب مشتری خواهد داشت.
اطلاعات برند و محصول
برای طراحی بسته بندی یک محصول در کنار ظاهر جذاب و رنگ مناسب بستهبندی، موارد دیگری نیز اهمیت دارد. در واقع بر روی بستهبندی محصول باید اطلاعات و برند آن نیز ذکر شود. اطلاعات محصول شامل وزن، میزان پروتئین، انرژی، ظرفیت، مزایای سلامتی و موارد دیگر میشود. همچنین برای ذکر اطلاعات محصول استفاده از نوع فونت و سایز آن نیز در جذب مصرفکننده میتواند موثر باشد.
فونت مورد استفاده شده
استفاده از فونت و سایز مناسب در طراحی بسته بندی و معرفی محصول نقش بهسزایی دارد. ممکن است فکر کنید که این کار سلیقهای است و طراح میتواند متناسب با سلیقهی خود بهترین فونت را انتخاب کند. بله این درست است اما طراح بهتر است در انتخاب فونت مناسب به مشتریان خود نیز توجه کند. ممکن است مصرفکننده یک فرد سالخورده باشد بنابراین باید درشت و خوانا بودن فونت را در نظر بگیرید.
با این وجود طراح بهتر است در طراحی بسته بندی یک محصول برای انتخاب فونت مناسب، تمام دقت و توجه خود را معطوف به این قضیه کند. در واقع اکثرا تولید کنندههای بزرگ، لوگو مورد استفادهی خود را تغییر نمیدهند و ممکن است در طول زمان برای به روز شدن بستهبندی تنها تغییر مختصری در آن ایجاد کنند. بنابراین انتخاب یک لوگو مناسب برای یک برند مهم است چرا که ممکن است سالها به همان شکل پابرجا بماند.
در بستهبندی یک محصول ممکن است فونت پیشنهادی برای جلوی بستهبندی با فونت قسمت پشت آن متفاوت باشد. به عنوان مثال در جلوی بستهبندی نام محصول و نام تجاری آن با استفاده از یک فونت مناسب نمایش داده میشود. در قسمت پشت اطلاعات محصول که مربوط به وزن، قیمت و… است با فونت دیگری نمایش داده میشود.
چرا طراحی بسته بندی اهمیت بالایی دارد؟
طراحی مناسب بستهبندی به اندازهی کیفیت محصول میتواند مهم باشد. در واقع شما با یک طراحی بسته بندی اصولی برای محصول میتوانید علاوه بر حفظ کردن محصول، نسبت به تبلیغ آن نیز اقدام کنید. به این صورت که اگر طرح و رنگ بستهبندی جذاب باشد، یک تبلیغ برای محصول به شمار میآید. همچنین طراحی بستهبندی از جنبههای دیگری نیز اهمیت دارد که در زیر چند نمونه از آن را بیان میکنیم:
- راحتی در جابهجایی محصول: بستهبندی مناسب تاثیر مهمی در جابهجایی یک محصول دارد. به این صورت که اگر بستهبندی درست طراحی شده باشد امکان جابهجایی محصول به نقاط مختلف کشور بدون نگرانی وجود دارد. در واقع وقتی یک محصول دارای بستهبندی محکم و مناسبی باشد شما به راحتی میتوانید محصول خود در کل نقاط کشور در دسترس قرار دهید و همین امر باعث فروش بیشتر محصول میشود.
- تبلیغ بیشتر برای برند: همانطور که گفته شد طراح با استفاده از یک طرح جذاب با رنگبندی مناسب میتواند جلب مشتری کند. به عنوان مثال وقتی برای معرفی یک خوراکی مختص کودکان از اشکال کودکانه و شخصیتهای کارتونی استفاده میشود باعث جلب توجه کودکان نسبت به آن محصول خواهد شد. بنابراین همین امر میتواند یک تبلیغ برای آن محصول باشد. طراحی بسته بندی جذاب علاوه بر آن که ناخواسته باعث جذب مشتری و تبلیغ بیشتر برند میشود، همچنین بیانگر میزان کیفیت آن محصول خواهد بود.
- درج اطلاعات لازم روی محصول: در واقع با درج اطلاعات محصول روی بستهبندی مانند نحوهی استفاده، روش نگهداری محصول، توصیههای ایمنی، اطلاعات تماس و تاریخ تولید و انقضا شما اطلاعات کاملی از محصول در اختیار مصرفکننده قرار میدهید. بنابراین میتوان گفت با این کار شما به عنوان یک فروشندهی خاموش عمل کردهاید که برای خرید محصول به خریدار کمک کردهاست.
- محافظت از محصول: یکی دیگر از مواردی که در طراحی بسته بندی باید به آن دقت کرد استحکام بستهبندی برای محافطت از محصول است. به عنوان مثال اگر کالا هنگام دریافت مشتری آسیب دیده باشد، ممکن است نظر مثبت او نسبت به شرکت شما تغییر کند. در این صورت شما یا مجبور به پس دادن پول مشتری میشوید یا باید کالا را برای مشتری تعویض کنید. بنابراین در هر حالت این موضوع باعث ایجاد خسارت برای شرکت شما خواهد شد.
- ثبت محصول در ذهن مشتری: بسته بندی اولین چیزی است که مشتری آن را میبیند. همچنین اولین برداشت مشتری از محصول به وسیله همین بسته بندی شکل میگیرد. در نتیجه اگر بسته بندی طراحی مناسبی داشته باشد، میتواند باعث ایجاد یک برداشت خوب از محصول در ذهن مشتری شود. این تصویر تا مدتها در ذهن مشتری باقی میماند و محصول شما را با این تصویر به خاطر میآورد.
مراحل طراحی بسته بندی
یک مشتری باید با استفاده از طراحی بسته بندی بتواند به ماهیت و محتوای محصول پی ببرد. در واقع با دیدن بستهبندی متوجه شود که محصول چه کاربرد و مصارفی دارد یا برای چه اشخاصی مناسب است. بنابراین طراحی بسته بندی مراحل مختلفی دارد تا یک بستهبندی مناسب و جذاب به شرکت تحویل دهد. این مراحل عبارتند از:
اطلاعات لازم را جمعآوری کنید
قبل از طراحی بسته بندی یک محصول بهتر است اطلاعات مورد نیاز خود را جمعآوری کنید. برای جمعآوری اطلاعات ابتدا نسبت به دانستن پاسخ سوالات زیر اقدام کنید.
- شما باید بدانید که قرار است چه کالایی بفروشید؟
- مشتریهای شما چه اشخاصی هستند؟
- از چه طریق کالا به مشتریان عرضه میشود؟
شما با دریافت پاسخ این سوالات میتوانید به اطلاعات اولیه برای طراحی بسته بندی دست پیدا کنید. در مرحلهی بعدی میتوانید نسبت به انتخاب رنگ، فونت و متنهایی که باید روی بستهبندی نوشته شود اطلاعات کسب کنید.
طرح مورد نظر خود را روی کاغذ بکشید
پس از به دست آوردن اطلاعات اولیه پیشنهاد میشود طرح مورد نظر خود را که در ذهن دارید روی کاغذ پیاده کنید. در این صورت تمام کاستیهای طرح مشخص خواهد شد. سعی کنید طرح خود را روی کاغذ کامل کنید و در انتها برای ایجاد مدل مورد نظر به سیستم انتقال دهید.
یک مدل ابتدایی از طرح مورد نظر خود ایجاد کنید
این که شما بتوانید قبل از تولید انبوه یک دید مناسب نسبت به محصول خود داشته باشید کمک به سزایی به شما خواهد کرذ. بنابراین پس از به دست آوردن طرح اولیه، نسبت به ایجاد مدل یا پیشنمونه بستهبندی اقدام کنید. در این حالت سعی کنید مدلی را انتخاب کنید که قصد دارید مدل نهایی محصول شما شود.
چند نمونه از مدل ابتدایی تولید کنید و بازخورد بگیرید
برای بررسی بازخورد و تایید برای نتیجهی نهایی بهتر است چند نمونه از مدل ابتدایی را تولید کنید تا بتوانید با کم و کاستیهای مدل آشنا شوید و مدل را برای تولید نهایی اصلاح کنید. در واقع این مدل باید نزدیک به مدل نهایی باشد که قرار است وارد بازار شود.
میزان هزینه مصرفی را محاسبه کنید
پس از تولید چند نمونه از مدل طراحی شدهی خود، هزینهی مصرفی برای تولید یک بستهبندی را محاسبه کنید. گاهی اوقات ممکن است طرح و مدل پیشنهادی بسیار جذاب و خاص باشد و همچنین معرف مناسبی برای محصول باشد اما از نظر هزینه، قیمت بالایی دارد و از این جهت برای تولید انبوه مناسب نمیباشد.
با بررسی جوانب طرح تولید خود را به انبوه برسانید
در پایان پس از بررسی تمام جوانب، برآورد هزینهها و بازخورد افراد نسبت به طرح، اصلاحات لازم را انجام دهید و پس از آن میتوانید جهت تولید انبوه اقدام کنید. در این مرحله شما تمام بررسیهای لازم را پشت سر گذاشتهاید و ایرادات احتمالی را برطرف کردهاید و در نتیجه خیالتان از طرح نهایی آسوده است.
تاثیر طراحی بسته بندی را دست کم نگیرید
احتمالا شما هم به هنگام ورود به فروشگاه و چرخیدن در بین قفسه محصولات توجهتان به سمت محصولاتی با بسته بندی های خاص جلب میشود و حتی شاید تا پای خرید محصول بخاطر بسته بندی جذابش پیش بروید. بنابراین همانطور که در طول مقاله به آن اشاره کردیم، طراحی بسته بندی یکی از نکات مهم و قابل توجه در قروش است که تاثیر به سزایی دارد. در این مقاله سعی کردیم دلایل اهمیت طراحی بسته بندی و مراحل آن را شرح دهیم. حالا شما بگویید که این مقاله چقدر برای شما مفید بود؟ آیا شروع به طراحی بسته بندی برای محصولات خود کردهاید؟ فکر میکنید چه عوامل دیگری در طراحی بسته بندی تاثیرگذار است؟ لطفا نظرات و پیشنهادات خود را با ما در زیر این پست به اشتراک بگذارید.