بسته بندی پوششی است که اطراف یک محصول را احاطه میکند. این قسمت ضروریترین بخش یک محصول است که از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. بسته بندی در واقع پوششی است که مهمترین وظیفه آن حفاظت از محصول در برابر خرابی، فساد و همچنین آلوده شدن است. علاوه بر این میتواند باجذابیت ظاهری باعث جذب مشتریان بیشتر و افزایش فروش محصول شود. این پوشش اهداف دیگری را نیز دنبال میکند که در ادامه به بررسی هر کدام میپردازیم.
بسته بندی چیست؟
معنای لغوی بسته بندی، جمع آوری و مرتب نمودن محصولات است. این صنعت تنها با پوشش و ظاهر محصول در ارتباط است و اثری روی کیفیت محصول ندارد. همچنین علاوه بر حفظ تازگی، جلوگیری از فاسد شدن محصول و جلوگیری از ورود گرد و غبار و آلودگی به داخل محصول، در افزایش فروش محصول نیز تاثیر دارد.
اولین چیزی که از یک محصول به چشم خریدار میخورد، بسته بندی و ظاهر آن است. اگر جذابیت لازمه را داشته باشد، تا حد زیادی مشتری را از خرید محصول مطمئن میسازد. این موضوع تاثیر بسیار بالایی در استقبال و خرید یک کالا دارد. این تاثیر به حدی است که پوشش محصول میتواند به تنهایی نقش فروشنده را برای محصول ایفا کند. همچنین میتوان گفت بسته بندی نیاز اولیه محصول است و بدون آن نمیتوان محصولات را نگهداری نمود و یا جا به جا کرد.
اهداف بسته بندی
بسته بندی همانگونه که بالاتر هم اشاره شد، کاربردهای متفاوتی دارد. این پوشش میتواند ابزاری برای محافظت از محصول در برابر خرابی و یا وسیلهای برای جلب توجه مشتریان باشد. بیشتر تولیدکنندگان اهداف مشابهی از ساخت و طراحی این پوشش دارند که در اینجا به تعدادی از آنها اشاره میکنیم:
- حفاظت از محصول: هدف اصلی بسته بندی حفاظت از محصول، افزایش عمر آن، جلوگیری از فاسد شدن، جلوگیری از خرابی محصول در حین جا به جایی و جلوگیری از ورود گرد و غبار و آلودگیها به داخل بسته محصول میباشد.
- افزایش فروش: محصول شما قرار است در قفسه فروشگاهها در کنار هزاران محصول دیگر قرار بگیرد. در چنین شرایطی، محصولی که بسته بندی جذابتری داشته باشد، میتواند نظر خریداران را به خود جلب کند.
- معرفی محصول: اطلاعات مهم محصول باید روی پوشش آن چاپ شود تا مشتریان بتوانند محصولات را به راحتی ارزیابی و مقایسه نموده و محصول مورد نظر خود را انتخاب نمایند. اطلاعاتی که روی هر محصول چاپ میشود، بستگی به نوع محصول دارد اما به صورت کلی اطلاعاتی همچون نحوه نگهداری، طرز استفاده، تاریخ انقضاء و ترکیبات محصول را روی آن درج میکند.
- سهولت در حمل و نقل و انبار کردن: یکی از وظایف بسته بندی، محافظت از آن در حین حمل و نقل است. این پوشش از محصول در برابر فشارهای فیزیکی و ضربه محافظت نموده و همچنین انبار کردن آنها را نیز آسانتر میکند.
- جلب اطمیان مشتری: پلمپ بودن یک محصول به معنای دست نخورده بودن و سالم بودن آن محصول است. وقتی پوشش یک محصول دست نخورده باشد، به مشتری این اطمینان را میدهد که محصول مورد نظر دست خورده نیست و کاملا سالم است. اما اگر این پوشش مخدوش بوده و یا باز شده باشد، مشتری به آن محصول اطمینان نکرده و از خریداری آن صرف نظر میکند.
طراحی بسته بندی
طراحی بسته بندی یکی از فاکتورهای تعیین کننده در موفقیت یا عدم موفقیت یک محصول است. طراحی شما باید به گونهای باشد که با استفاده از عناصری مانند رنگ، شکل، متن و استفاده از مواد اولیه مناسب، بتواند توجه مشتریان را در قفسه فروشگاه در میان محصولات رقبا جلب نماید. استفاده درست از رنگها یکی از مهمترین فاکتورها در طراحی است. هرکدام از رنگها پیام خاصی را به مشتری منتقل میکند. به همین دلیل باید با دقت بسیار بالایی رنگی که میخواهید در طراحی استفاده کنید را انتخاب نمایید.
استفاده از تصاویر به زیبایی محصول کمک بسیاری میکند. به خصوص روی بسته بندیهایی که داخل آنها مشخص نیست، باعث میشود مشتریان بتوانند یک تصور از محصول داشته باشند. در کنار این موارد، باید لوگو و اطلاعات برند را نیز درج نمایید. خلاقیت نیز یکی از عوامل برتری بخش برای شما میباشد. هرچه بسته بندی شما خلاقانهتر باشد، محصول شما متمایزتر شده و توجه بیشتری را به خود جلب مینماید.
دستگاه بسته بندی
همواره عملیات پکیجینگ توسط دستگاههایی انجام میگیرد که به آنها دستگاه بسته بندی گفته میشود. این دستگاهها انواع مختلفی دارند که هرکدام از آنها برای قرار دادن یک نوع محصول خاص داخل یک بسته خاص مورد استفاده قرار میگیرند. مانند دستگاه سلفون کش، دستگاه دوخت، دستگاه شیرینگ پک، دستگاه بسته بندی وکیوم، دستگاه وکیوم خانگی، دستگاه سیل القایی و… . این دستگاهها دارای مکانیزهای عملکرد متفاوتی هستند. برای مثال برخی از آنها به صورت دستی کار میکنند و برخی دیگر به صورت نیمه اتوماتیک و یا اتوماتیک کار میکنند. همچنین در ابعاد مختلفی و با قابلیتهای مختلفی تولید میشوند تا هم در کارگاهها، کارخانهها و حتی در منزل نیز قابل استفاده باشند.
دستگاه تاریخ زن
در کنار دستگاههای بسته بندی، دستگاههای تاریخ زن نیز کاربرد فراوانی در این صنعت دارند. شاید این دستگاهها در عملیات پکیجینگ تاثیر مستقیمی نداشته باشند، اما به دلیل اهیمت درج تاریخ تولید و تاریخ انقضاء روی محصولات، استفاده از آنها ضرورت بالایی دارد. دستگاه تاریخ زن به دو دسته تاریخ زن حرارتی و جت پرینتر تقسیم میشوند. تاریخ زنهای حرارتی تنها قابلیت چاپ تاریخ تولید و انقضاء را داشته و تنها روی پاکت خالی محصول توانایی چاپ دارند؛ اما جت پرینترها دارای حافظه داخلی هستند و تقریبا قابلیت چاپ هرچیزی را که بتوانید داخل حافظه آنها تعریف کنید را دارند.
نتیجه گیری
بسته بندی مهمترین بخش تولید یک محصول است که در بازاریابی و افزایش فروش محصول تاثیر ویژهای دارد. همچنین وظیفه حفظ سلامت محصول از زمان تولید تا زمان رسیدن به دست مشتری را دارد. در عین حال باعث سهولت در جا به جایی و انبار کردن محصولات نیز میشود. اگر طراحی خوبی نیز داشته باشد باعث جلب توجه مشتریان و متمایز شدن محصول شما در میان سایر محصولات مشابه میشود که این موضوع باعث افزایش فروش شما خواهد شد. در نهایت یکی از مهمترین موارد استفاده از مواد اولیه مناسب و دستگاه بسته بندی باکیفیت میباشد.